Elektrik Mühendisleri Odasının 2016-2017 yıllarını kapsayan Elektrik Enerjisi Raporu’na göre, temeli atılan Akkuyu Nükleer Güç Santrali, yıllık üretiminin yüzde 50’si için verilen alım garantisi nedeniyle 20 yıllık süre içinde elektrik fiyatlarının düşmesine engel olacağı gibi elektriğin daha pahalıya kullanılmasına da yol açacak.
Türkiye’nin ilk nükleer santrali olma özelliğini taşıyan Mersin Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin temeli, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katıldığı tören ile atıldı. 2023’te ilk reaktörünün devreye alınması planlanan santralin Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılaması hedefleniyor. Ancak Elektrik Mühendisleri Odasının raporuna göre, yenilenebilir enerji kaynaklarının düşen yatırım ve işletme maliyetleri elektrik fiyatlarında ucuzlama sağlamasına rağmen Akkuyu ve Sinop’ta yapılması planlanan nükleer santraller için verilen alım garantisi, elektriğin ucuzlamasına engel olacak.
Elektrik Mühendisleri Odasının yayımladığı 2016-2017 yıllarını kapsayan Elektrik Enerjisi Raporu’nda Türkiye’deki elektrik enerjisi, elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesisleri ile enerji güvenliği ve çevre kirliliği gibi başlıklar incelendi. Türkiye’nin enerji politikaları ile ilgili tespitlere de yer verilen raporda, yenilenebilir enerji kaynaklarında yatırım ve işletme maliyetlerinin düşmesi ile tüm dünyada elektrik fiyatlarının ucuzladığı ve gelecekte de elektrik fiyatlarının düşmeye devam edeceği hatırlatılırken Türkiye’deki uygulamaların ise elektrik fiyatlarının ucuzlamasına engel olduğu dile getirildi.
Türkiye’nin nükleer santrallere ve yerli kömür santrallerinin neredeyse tamamına alım garantisi verdiği belirtilen raporda, “Bu alım garantileri elektrik fiyatlarında önümüzdeki yıllarda teknik gelişmelerden dolayı oluşacak ucuzlamaların son kullanıcı fiyatlarına yansımasını engelleyeceği gibi mevcut fiyatların da çok üzerinde olan alım garantileri nedeniyle pahalı elektrik kullanımına yol açmaya devam edecektir. Örneğin Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne yıllık üretiminin yüzde 50’si için 12.35 sent/kWh, Sinop Nükleer Güç Santrali’ne de tüm üretimi için 10.80 sent/kWh+yakıt fiyatı, kömür santrallerine ise 20.0135 kr/kWh alım garantileri verilmiştir. 15-20 yıl gibi uzun süreler için verilen yüksek fiyatlı alım garantileri, gelecekteki elektrik fiyatlarını da belli oranda bugünden belirleyerek 2030-2040 yılları elektrik fiyatlarına bile bugünden ipotek konulmasına neden olmaktadır. Yani pahalı kaynaklara alım garantileri verilerek ilerideki yıllarda elektriğin ucuzlamasına engel olunmaktadır” ifadelerine yer verildi.
Düşük kapasite elektriğin maliyeti artırıyor
Raporda dikkat çeken bir başka kısım ise elektrik üretiminin kaynaklara göre dağılım ve kapasite kullanım oranları oldu. Türkiye’deki santrallerin fizibilite ve planlama süreçlerinde yapılan hatalar, doğa koşulları, değişen kaynak durumları ve düşük elektrik satış fiyatları nedeniyle düşük kapasitede çalıştırıldığı dile getirilen raporda, Türkiye’de santrallerinin eşdeğer kapasite faktörlerinin yüzde 41 ile yüzde 50 arasında kalması nedeniyle elektrik maliyetinin önemli oranda arttığı belirtildi.